Karşılaştırmalı Bir Kültürel Coğrafya Araştırması: Bulak ve Yazıköy (Safranbolu) Kırsalında Keşkek Yapımı ve Kültürü
(A Comparative Cultural Geography Study: Keşkek Production and Culture in the Bulak and Yazıköy (Safranbolu) Countryside
)
|
Yazar
|
:
Taşkın Deniz
- Burhan Yavaş
|
|
|
Türü |
:
|
|
Baskı Yılı |
:
2020
|
|
Sayı |
:
10-3
|
|
Sayfa |
:
680-689
|
Özet
Karadeniz Bölgesi Batı Karadeniz Bölümü’nde yer alan Karabük iline bağlı Safranbolu, coğrafi bakımdan eski ticaret yolu üzerinde bulunan önemli bir konuma sahiptir ve bu özelliği ile çok sayıda kültür ve medeniyete ev sahipliği yapmıştır. Safranbolu bir ilçe olmasına rağmen sahip olduğu tarihi değer ile oldukça zengin hem somut hem de somut olmayan kültürel miras birikimine sahiptir. Bu durum Safranbolu’ya özgü yerel kıyafetlerden halk oyunlarına, mimariden yemek türlerine kendisini hissettirmektedir. Keşkek yemeği de bu kültür yelpazesinin bir parçası olarak Safranbolu’nun kültürel unsuru haline gelmiştir. Çalışmanın amacı, UNESCO tarafından tescillenen tören keşkeğinin Safranbolu’ya özgü olan halinin araştırılarak Safranbolu keşkeğinin karakteristik özelliklerinin ortaya konulmasıdır. Safranbolu’nun Yazıköy ve Bulak kırsal yerleşmelerinde karşılaştırmalı şekilde yürütülen araştırmada nitel araştırma yöntemi kullanılmış, keşkek yapımı sürecinin her aşaması ve keşkeğin günlük yaşamdaki yeri hakkında daha fazla bilgi edinmek amacı ile veri toplama aracı olarak yüz yüze mülakatlar gerçekleştirilmiştir. Elde edilen veriler sonucunda Bulak ve Yazıköy’ün birbirine yakın yerleşmeler olmasına karşın keşkek yapımında kullanılan malzemeler açısından farklılıkların olduğu gözlemlenmiş, ancak yaşatılan kültür açısından keşkeğin üretim amacında ise benzerlikler olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca Safranbolu keşkeğinin karakteristik özelliklerini taş dibeklerde dövülerek kabuklarından ayrılan buğdayın su içerisinde kaynatılması, büyükbaş ya da küçükbaş hayvan etinin haşlanarak haşlanmış buğdayın üzerine didiklenmesi ve üzerine yağ dolaştırılması oluşturmaktadır.
Anahtar Kelimeler
Kültürel Coğrafya, Safranbolu, Keşkek, Bulak, Yazıköy
Abstract
Safranbolu, which is located in the Western Black Sea Region of the Black Sea Region, in Karabük province, has an important location on the old trade route in terms of geographical terms and has hosted many cultures and civilizations with this feature. Safranbolu is an important cultural tourism city with its historical houses, mansions, canyon valleys, Bulak (Mencilis) Cave and Keşkek food. The cultural richness of Safranbolu makes itself felt from local clothes to folk dances, from architecture to food types. Keşkek food has become a cultural element of Safranbolu as part of this cultural spectrum. The aim of the study is to reveal the status of the Keşkek meal and its production process, which is an important local flavor but not yet adequately evaluated as a tourist product, but is considered to create significant added value for Safranbolu if it is considered within the scope of cultural tourism. In the research carried out comparatively in the rural settlements of Safranbolu, Yazıköy and Bulak, a multiple case study (multiple sample event) was made from the qualitative research design. In the study, ethnographic method was also used to obtain more information by conducting an in-depth research on the subject researched through informal interview questions, so that face-to-face interviews were conducted with the research we participated as observers to collect data about every stage of the Keskek making process and its place in daily cultural lives. As a result of the data obtained, although Bulak and Yazıköy are close to each other, it has been observed that there are differences in the materials used in the production of Keşkek, however, it has been determined that there are similarities in the production purpose of the culture.
Keywords
Cultural Geography, Safranbolu, Keskek, Bulak, Yazikoy
