Gülün Bülbül Olduğudur: Osmanlı’nın Kadın Şairleri Üzerine Bir Bibliyografya Denemesi
(The Rose is Nightingale: On the Women's Poets of the Ottoman A Bibliography Trial
)
|
Yazar
|
:
Aysun Çelik
|
|
|
Türü |
:
|
|
Baskı Yılı |
:
2020
|
|
Sayı |
:
10-1
|
|
Sayfa |
:
182-212
|
Özet
15. yüzyılda yaşadığı bilinen ilk kadın şair Zeyneb Hatun’dan, 20. asırda vefat eden Çeşm-i Âfet’e kadar klâsik Türk edebiyatı geleneği içinde şiir söyleyen kadın şair sayısı, bugünkü tespitlerimize göre 67’dir. Divanları günümüze ulaşan 12, aruzla şiir söylediği bilinen 56 kadın şair bulunmaktadır. Osmanlının kadın şairleri üzerine son yıllarda önemli ilmî çalışmalar yapılmıştır. Ancak bu çalışmalar tabii olarak öncelikle bu şairelerin tanıtılmasını ve eserlerinin günümüz Türkçesine çevrilmesini ihtiva etmektedir. Özellikle tezkire, biyografik kaynak ve şiir mecmualarından edinilen bilgilerle tespit edilen kadın şairlerin sayısı -yaşadıkları devirlerin şartlarına kıyasla- az değildir. Bu çalışmada, Osmanlı Devleti’nin varlık gösterdiği asırlarda yaşayan kadın şairler hakkında yapılan ilmî çalışmalar üzerine bir bibliyografya denemesi hazırlanarak; güncel kadın şair sayısını tespit etmek, bu şaireler hakkında ne tür çalışmalar yapıldığını ortaya koymak, ilgiyi gözlemlemek, araştırmacıları mevcut yayınlardan haberdar ederek bundan sonra yapılacak çalışmalar için fikir vermek ve üzerinde bir çalışma yapılmamış şairleri ve konuları araştırmacıların dikkatine ve ilgisine sunmak amaçlanmıştır.
Anahtar Kelimeler
Osmanlı, Kadın, Divan Şairi, Bibliyografya.
Abstract
From the first known poet, Zeyneb Hatun, who was known to have lived in the 15th century, to Çeşm-i Âfet, who died in the 20th century, the number of female poets in the tradition of classical Turkish literature is 67, according to our findings today. There are 12 women poets whose books have survived until today, and 56 known to sing poetry with prosody. Important scientific studies have been conducted on Ottoman female poets in recent years. However, these studies, of course, primarily include the translation of works by these poets into contemporary Turkish. In particular, the number of women poets determined by the information obtained from literary history, biographical sources and poetry magazines is not low compared to the conditions of their transfers. In this study, a bibliographic essay was prepared on scientific studies about women poets who lived during the Ottoman Empire; it is aimed to determine the current number of women poets, to reveal what studies have been conducted on women poets, to observe the interest shown to women poets, to inform researchers about current publications and to present subjects which have not been studied to the research community.
Keywords
Ottoman, Woman, Divan Poet, Bibliography.
