Zonguldak Kandilli Bölgesi Endüstriyel Mirasının Korunması ve Turizme Kazandırılması Bağlamında Bir Öneri
(A Proposal About Preserving the Industrial Heritage of Zonguldak Province Kandilli Region and Introducing it to Tourism
)
|
Yazar
|
:
Gizem Kalay
- Ayşen Esra Bölükbaşı Ertürk
|
|
|
Türü |
:
|
|
Baskı Yılı |
:
2024
|
|
Sayı |
:
14-2
|
|
Sayfa |
:
146-165
|
Özet
Kentlerin sahip olduğu endüstri mirasının aydınlatılması hem o bölge hem de ülkenin sosyo-ekonomik gelişim sürecine ışık tutmaktadır. Günümüze miras kalan üretim tesisi ve fabrika yapılarının araştırılmasından endüstri arkeolojisi, söz konusu yapılardan ise endüstri anıtları olarak bahsetmek mümkündür. Ülkemizde çok sayıda üretim tesisi zamanla kullanım dışı kalarak atıl duruma düşmekle birlikte 1990’lı yıllardan itibaren bu yapı/yapı toplulukları yeniden işlevlendirilerek koruma yoluna gidilmiştir. Batı Karadeniz bölgesinin endüstri tarihinde kömür önemli bir yer altı kaynağı olarak Zonguldak’ın ve bölgenin gelişimine katkı sağlamıştır. Dolayısıyla kömüre bağlı gelişmiş bir kent olan Zonguldak en önemli kömür işletmelerine uzun yıllar ev sahipliği yapmıştır. Çalışma kapsamında Zonguldak Ereğli ilçesi, Armutçuk beldesi Aşağı Kandilli bölgesinde yer alan elektrik santrali, galeri, gümrük ev, lambahane, ocak girişi ve nefeslik tüneli, silo yapıları, sinema, varagel ve yazıhane olarak belirlediğimiz ve belgelediğimiz yapı stoğu, dünyadan turizme kazandırılarak aynı zamanda korunması ve kent belleğindeki yerinin sürdürülebilirliği sağlanmış Şili Sewell Madenci Kasabası, Romanya Turda Tuz Madeni ve İsveç Falun Bakır Madeni örnekleri bağlamında değerlendirilecektir. Bu çalışmayla Batı Karadeniz turizm potansiyelinin ortaya konulması ve âtıl durumda olan yapıların müzecilik anlayışı içerisinde yeniden ele alınmasıyla bölgenin endüstriyel turizm çerçevesinde canlandırılmasına katkı sağlanması amaçlanmaktadır.
Anahtar Kelimeler
Zonguldak, Endüstri Mirası, Endüstriyel Miras Turizmi, Ereğli, Aşağı Kandilli Bölgesi
Abstract
Illuminating the industrial heritage of cities sheds light on socio-economic development process of both the region and the country. The research of production facilities and factory structures inherited to the present day is called industrial archaeology, and the structures are called industrial monuments. Although many production facilities in Turkey have fallen out of use over time and become idle, these buildings have been re-functioned and protected since the 1990s. In the industrial history of the Western Black Sea region, coal has contributed to development of Zonguldak and the region. Therefore, Zonguldak, which is a city developed dependent on coal, has hosted important coal enterprises for many years. Within the scope of the study, the building stock that is identified and documented are located in the Lower Kandilli region of Armutçuk town, will be evaluated in comparison to Sewell Mining Town, Turda Salt Mine, Falun Copper Mine examples; which were brought into tourism and protected, maintained their place in the urban memory. This study aims to reveal the tourism potential of the Western Black Sea Region and to contribute to the revitalization of the region within the framework of industrial tourism by re-considering idle buildings within the understanding of museology.
Keywords
Zonguldak, Industrial Heritage, Industrial Heritage Tourism, Ereğli, Lower Kandilli Region
