Özet
Sapkınlık Sosyolojisi’ne Sinemasal Bir Yaklaşım: A Clockwork Orange
Sapkınlık genel anlamda bireyin toplum içerisinde belirlenen normların dışında hareket etmesi ve toplumda huzursuzluğu ortaya çıkaracak eylemlerde bulunması ile ortaya çıkmaktadır. Birey, suç işler ve toplum nezdinde “sapkın” olur. Ancak bireyin sapkın olarak nitelendirilmesi için suç işlemeye müsait olması da yeterli olabilmekte, fakat bu durum kültürel olarak toplumdan topluma değişebilmektedir. Toplum içerisindeki bazı insanlar damga ve etiketlerden dolayı daha kolay sapkın olarak nitelendirilebilmektedir. Daha önceden bir suç işleyen kişiler başta olmak üzere; düşük bir sosyo-ekonomik gelire sahip olmak ve genel olarak toplumun belirlediği normlara uzak yaşamak gibi çemberin dışında kalan insanlar, sapkın olarak etiketlenmeye müsaittir. Bu çalışmanın amacı, bir anlatı türü olarak sinemanın, sapkın bir bireyi gösteriş biçimi ve karakterin sahip olduğu sapkın eylemler ile suç ilişkisini incelemektir. Çalışmada, Anthony Burgess’ın aynı adlı romanından uyarlanarak Stanley Kubrick tarafından senaryolaştırılan ve yönetilen, ancak farklı bir sonla bitirilen 1971 yapımı A Clockwork Orange filmi incelenmiştir. Söz konusu film, içerisinde şiddetten keyif alan bir karakter barındırdığı için seçilmiş ve göstergebilimsel yöntem kullanılarak çözümlenmiştir. Çalışmadan elde edilen temel bulguya göre, sapkın karakterin gösteriliş biçimi daha çok kibirli olarak olmak üzere, özür dileyen olarak da görülmekte ve toplumdaki informel-formel denetim gruplarınca sapkının toplumdaki yeri, tedavi olsa dahi etiketli sapkın olarak yaşamını sürdürdüğü sonucu gözlemlenmiştir.
Anahtar Kelimeler
Sapkınlık, Suç, Hariciler, Göstergebilimsel
