Sinop Kibrit Fabrikası
(Sinop Match Factory
)
|
Author
|
:
Önder Deniz
- Hüseyin Vehbi İmamoğlu
|
|
|
Type |
:
Copyright
|
|
Printing Year |
:
2016
|
|
Number |
:
S2
|
|
Page |
:
99-110
|
Özet
Cumhuriyet’in ilanın hemen ardından sanayileşme yolunda önemli adımlar atmak isteyen ülkeyi yöneten kadrolar, yabancı şirketlerle ortak işletmeler açmışlardır. Ülke içinde inhisar yani tekel özelliğe sahip bu işletmeler, oldukça karlı bir yapıya sahip olmuşlardır. Bu doğrultuda 1924 yılında Belçikalı bir şirketle ortaklık yapılmış ve Sinop şehrinde bir kibrit fabrikası kurulması kararlaştırılmıştır. Belçikalı şirkete, fabrikanın kurulması ve işletilmesi konusunda tam yetki verilmesinin yanında kibrit ithali ve satışı konusunda da tam yetki verilmiştir. Belçikalı şirket bu yetkileri fırsat bilerek fabrika inşaatını olabildiğince geciktirmiştir. Sinop şehrinin hemen dışına bozuk bir zemine inşaatı yapılmaya çalışan fabrika, bir türlü açılamamıştır. Bunun üzerine hükümet, şirketle olan sözleşmeyi iptal etmiş ve Amerikalı farklı bir şirkete inhisar hakkını vermiştir
Anahtar Kelimeler
Sinop Kibrit Fabrikası, Kibrit, Türkiye İktisat Tarihi, Cumhuriyet Tarihi
Abstract
People leading the country and purposing to take important steps towards the industrialization right after the proclamation of the country, established business partnerships with the foreign companies. These businesses were monopoly, namely regie, and were extremely profitable structures. In this direction, it was decided to take in partnership with a Belgian company in 1924 and to establish a match factory in Sinop. The Belgian company was assigned full authority in terms of both foundation and running of the company and in match import and sales. Purposing to exploit the mentioned privileges to the fullest extent, the Belgian company postponed the establishment of thefactory as much as it could. The factory planned to be built on an uneven ground right out of Sinop, therefore, could never be opened. Upon all of these, the government terminated the contract with the Belgian company and gave the right to evolvement to an American company later on. In the end, Sinop Match Factory has turned out to be an unsuccessful enterprise forTurkey.
Keywords
Sinop Match Factory, Match, Economic History of Turkey, Economic History, Republic History
