Türkiye’deki İllerin Etkinliklerinin Sosyo-Ekonomik Temel Göstergelerle Veri Zarflama Analizi Kullanarak İncelenmesi
(The Evaluation of Efficiency of Provinces in Turkey by Socio-Economic Main Indicators Using Data Envelopment Analysis
)
|
Author
|
:
H. Hasan Örkcü
- Eda Çakmak
|
|
|
Type |
:
Copyright
|
|
Printing Year |
:
2016
|
|
Number |
:
6-1
|
|
Page |
:
30-48
|
Özet
Veri Zarflama Analizi (VZA), doğrusal programlama modeline dayalı parametrik olmayan bir analiz yöntemidir. VZA çoklu girdi ve çıktıyı işleyerek karar verme birimlerinin göreli etkinliğini ölçebilen matematiksel programlama tabanlı bir tekniktir. Bu çalışmada, öncelikle Veri Zarflama Analizi’nin matematiksel yapısı, uygulama aşamaları ve analizde en yaygın kullanılan CCR ve BCC modelleri tanıtılmıştır. Bu çalışmada, Türkiye’deki illerin sağlık, eğitim, ekonomi ve banka alanında sosyo-ekonomik göstergeler ile etkinliklerinin değerlendirilmesi amaçlanmaktadır. Verileri çalışmaya uygun bulunan 81 ilin etkinliğini ölçmek için Veri Zarflama Analizi yöntemi kullanılmıştır. Bu analizde sağlık, eğitim ve banka alanlarında çıktı yönelimli CCR modeli, ekonomi alanında ise çıktı yönelimli BCC modeli kullanılmıştır. Modellerin çözümünde Veri Zarflama Analizi programı olan EMS (Efficiency Measurement System) kullanılmıştır. Çalışmanın sonucunda etkin olan iller bulunup ve etkin olmayan iller için referans değerleri belirlenmiştir. Sağlık, eğitim, ekonomi ve banka alanlarında illerin etkinlikleri grafik ile gösterilmiştir.
Anahtar Kelimeler
Veri Zarflama Analizi, İllerin Etkinliği, Sosyo-Ekonomik Göstergeler.
Abstract
Data Envelopment Analysis is a nonparametric method based on linear programming. DEA is a technique based on mathematical programming that is capable of measuring relative efficiency of making decision units by processing multiple input and output. In this study, at first mathematical structure of data envelopment analysis, practice process and CCR and BCC models the most widely used in the analysis were introduced. The purpose of this study is to evaluate efficiencies of provinces health, education, economy, bank fields by socio-economic indicators of provinces in Turkey. Data Envelopment Analysis method was used to measure the efficiency of 81 provinces whose data are applicable for analysis. In this analysis health, education and bank in the fields are used output-oriented CCR models and in the field of economy is used output-oriented BCC model. To solve models EMS (Efficiency Measurement System) program which is used with program of Data Envelopment Analysis was used. As a result of study, the efficient provinces has found and determined reference values for inefficient provinces. Health, education, economy and bank in the fields efficiencies of the provinces were shown in the chart.
Keywords
Data Envelopment Analysis, Efficiency of Province, Socio-Economic Indicators.
