Özet
Kıyı Bölgelerinde Arazi Kullanımı ile Haliç ve Plajlarda Çevresel Etkiler: Tekkeönü Nehir Havzası ve Hisar-Ovatekkeönü Plajları (Bartın, Türkiye) Örneği
Kıyı bölgesi nehir havzaları, yalnızca estetik ve rekreasyonel özelliklerinden dolayı değil, aynı zamanda arazi kullanım özelliklerinden ve buna bağlı çevresel etkilerden dolayı önemli peyzajlardır. Bu çalışmada, Tekkeönü havzasında (Bartın, Türkiye) Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) kullanılarak tampon bölgeler belirlenmiştir. Böylece, tampon bölgelerin ve bütün nehir havzasının arazi kullanım ve eğim durumları tespit edilmiştir. Çalışmanın sonuçlarına göre, tarımsal alanlar 0.5 km'lik tampon bölgenin yaklaşık %48'ini oluşturmaktadır. Öte yandan bu tarımsal alanlar, 1 km'lik tampon bölgenin %40'ını kaplamaktadır. Bununla birlikte, tarım ve otlatma, eğim derecesinin 10°'den fazla olduğu nispeten dik bölgelerde uygulanmaktadır. Kırsal yerleşimler sırasıyla, 0.5 km ve 1 km’lik tampon bölgelerin yaklaşık %22'sinde ve %16'sında dağılmıştır. İlave olarak, bozuk ormanlar sırasıyla bu tampon bölgelerin yaklaşık %21 ve %23'ünde yaygınlık göstermektedir. Bu bozuk ormanların yaklaşık % 12'si Tekkeönü havzasının nispeten dik yamaçlarında (>10°) bulunmaktadır. Tarım alanları ve bozuk ormanlar, özellikle nehir havzasının dik yamaçlarında, toprak erozyonu ve nehir kirliliği açısından potansiyel tehditler oluşturmaktadır. Bu nedenle havzanın sürdürülebilir yönetimi için koruma odaklı tedbirler alınmalıdır.
Anahtar Kelimeler
Kıyı bölgesi, Arazi kullanımı, CBS, Çevresel etkiler, Nehir havzası, Haliç ve plaj.
