Özet
Weber’in Rasyonalitesi Perspektifinden Sakinlerin Turizme Karşı Algı ve Tutumları: Güzelyurt İlçesi (Aksaray) Örneğinde Ampirik Bir Analiz
Destinasyon sakinlerinin turizme karşı algı ve tutumlarını etkileyen faktörleri anlamak, turizm araştırmalarının önemli konu alanlarından biri olmuştur. Bu çalışmada, Güzelyurt ilçe sakinlerinin turizme karşı algı ve tutumlarının “turizmden ekonomik Fayda”, “turizmde toplum güçlendirme (psikolojik, sosyal ve politik güçlendirme)” ve “ekosentrik tutum” faktörleri üzerinden, Weber’in Biçimsel ve Özsel Rasyonalite Kuramı (WBÖRK) çerçevesinde ampirik olarak açıklanması amaçlanmıştır. Bu amaçla, Güzelyurt ilçe sakinlerine uygulanan 369 anketten elde edilen veriler Yapısal Eşitlik Modeli (YEM) ile analiz edilerek, araştırmada önerilen model ve hipotezler test edilmiştir. Bulgular, sakinlerin fayda ve maliyet algılarının ilçede turizm gelişiminin desteklenmesinde önemli bir faktör olduğu yönündedir ve ekonomik yöne odaklanan Sosyal Değişim Teorisini (SDT) destekler niteliktedir. Ek olarak, psikolojik ve sosyal güçlendirme ile ekosentrik tutum faktörlerinin (ekonomik olmayan) sakinlerin algı ve tutumlarını etkilemesi Weber' in kuramını doğrulamaktadır. Araştırma sonuçlarının hem teorik hem de pratik katkıları bulunmaktadır. Teorik bağlamda sonuçların, çeşitli model ve teoriler ile Türkiye’de yerel halk-turizm ilişkisi literatürüne önemli bir katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Pratik anlamda ise sonuçlar, Güzelyurt ve Aksaray’da turizmin planlanması, izlenmesi ve yönetilmesine dolaylı olarak katkı sağlayacaktır.
Anahtar Kelimeler
Sosyal Değişim Teorisi, Weber Biçimsel ve Özsel Rasyonalite Kuramı, Turizme karşı tutum, Güzelyurt ilçesi
