Sapkınlık Sosyolojisi’ne Sinemasal Bir Yaklaşım: A Clockwork Orange
(A Cinematic Approach to the Sociology of Deviance: A Clockwork Orange
)
|
Yazar
|
:
Mesut Yılmaz
|
|
|
Türü |
:
|
|
Baskı Yılı |
:
2020
|
|
Sayı |
:
10-4
|
|
Sayfa |
:
884-900
|
Özet
Sapkınlık genel anlamda bireyin toplum içerisinde belirlenen normların dışında hareket etmesi ve toplumda huzursuzluğu ortaya çıkaracak eylemlerde bulunması ile ortaya çıkmaktadır. Birey, suç işler ve toplum nezdinde “sapkın” olur. Ancak bireyin sapkın olarak nitelendirilmesi için suç işlemeye müsait olması da yeterli olabilmekte, fakat bu durum kültürel olarak toplumdan topluma değişebilmektedir. Toplum içerisindeki bazı insanlar damga ve etiketlerden dolayı daha kolay sapkın olarak nitelendirilebilmektedir. Daha önceden bir suç işleyen kişiler başta olmak üzere; düşük bir sosyo-ekonomik gelire sahip olmak ve genel olarak toplumun belirlediği normlara uzak yaşamak gibi çemberin dışında kalan insanlar, sapkın olarak etiketlenmeye müsaittir. Bu çalışmanın amacı, bir anlatı türü olarak sinemanın, sapkın bir bireyi gösteriş biçimi ve karakterin sahip olduğu sapkın eylemler ile suç ilişkisini incelemektir. Çalışmada, Anthony Burgess’ın aynı adlı romanından uyarlanarak Stanley Kubrick tarafından senaryolaştırılan ve yönetilen, ancak farklı bir sonla bitirilen 1971 yapımı A Clockwork Orange filmi incelenmiştir. Söz konusu film, içerisinde şiddetten keyif alan bir karakter barındırdığı için seçilmiş ve göstergebilimsel yöntem kullanılarak çözümlenmiştir. Çalışmadan elde edilen temel bulguya göre, sapkın karakterin gösteriliş biçimi daha çok kibirli olarak olmak üzere, özür dileyen olarak da görülmekte ve toplumdaki informel-formel denetim gruplarınca sapkının toplumdaki yeri, tedavi olsa dahi etiketli sapkın olarak yaşamını sürdürdüğü sonucu gözlemlenmiştir.
Anahtar Kelimeler
Sapkınlık, Suç, Hariciler, Göstergebilimsel
Abstract
Deviance generally emerges when the individual acts outside of the norms determined in the society and takes action that will cause unrest in the society. The individual commits a crime and becomes "deviant" in the eyes of society. The aim of this study is to examine the criminal relationship of cinema as a narrative genre with the way of showing a deviant individual and the deviant acts of the character. This study examines the 1971 film, A Clockwork Orange, which was an adaptation of Anthony Burgess's novel of the same name scripted and directed by Stanley Kubrick with an alternative ending. The movie in question was chosen because it contains a character that enjoys violence, and that character has been analyzed using the semiotic method. According to the main finding obtained from the study, the way the deviant character is depicted is mostly seen as arrogant, but also as apologetic. The place of the deviant in the society has been observed by the informal-formal control groups in the society, as a result of the fact that he continues his life as a labeled deviant even if he is treated that way.
Keywords
Deviance, Crime, Outsiders, Semiotic
