Müfide Ferit’e Özgü Feminizm
(Feminism of Müfide Ferit
)
|
Yazar
|
:
Sevim Karabela Şermet
|
|
|
Türü |
:
|
|
Baskı Yılı |
:
2019
|
|
Sayı |
:
9-1
|
|
Sayfa |
:
140-159
|
Özet
Türk edebiyatında milliyetçi/feminist çizgide eserler veren Müfide Ferit verdiği eserler dışında siyasi, edebî, tarihî bir isim olarak da önemlidir. Millî Mücadele döneminde kalemi ile etkin bir figür olması onu aydın bir Türk kadını olarak ön plana çıkarır. Türk kültüründe ve Türk edebiyatında milliyetçi/feminist bir isim olarak belirginleşen Müfide Ferit’in feminizmi ve milliyetçiliği bir yönüyle hümanizme yaslanır. Bunun sebebi Müfide Ferit’in yerel kültürünü dünya kültürünün renklendirmesi ve zenginleştirmesidir. Çocukluk yıllarında babası hürriyet yanlısı seryaver Şevket Bey, eşi ünlü siyaset adamı Ahmet Ferit ve eniştesi ünlü Türk düşün adamı Yusuf Akçura, Müfide Ferit’in etkisi altında kaldığı ve öykündüğü isimlerdir. Özellikle II. Meşrutiyet ve Millî Mücadele dönemlerinde aktif yazın yaşamı sürmesi ve günün şartları ile ilişkili olarak milliyetçi kimliği baskındır. Ancak Müfide Ferit’in esin kaynakları salt yerel kaynaklardan oluşmaz. Farklı iklimlerden değişik esinler alarak kendini geliştiren Müfide Ferit’in dünyasında çocukluğundan beri olması muhtemel ırk sevicilik insan seviciliğe dönüşür. Bu yönü ile Müfide Ferit, imajlaşmış üslubundan çok da ödün vermeksizin hümanizme yönelen isimlerdendir. Ötekileştiren bir söylemi reddeden Müfide Ferit tüm dünya kadınlarını ilgi alanına alan Soroptimist topluluğunun Türkiye’deki kurucusudur. Bu çalışmada, Müfide Ferit’in düşün ürünü metinlerindeki verilerden hareketle dönemi üzerinde etkisi tespit edilecektir.
Anahtar Kelimeler
Müfide Ferit, Millî Edebiyat, Feminizm, Milliyetçilik, Soroptimizm
Abstract
Müfide Ferit who has works on nationalist / feminist-oriented studies in Turkish literature is also important as a political, literary and historical figure. The fact that she was an active figure with her pen during the Turkish Independence War makes her important as an enlightened Turkish woman. The feminism and nationalism of Müfide Ferit, who became a nationalist / feminist figure in Turkish culture and Turkish literature, is based on humanism. The reason for this is the enrichment of the local culture of Müfide Ferit due to the influence of world culture. In her childhood, her father, the pro-liberty -first aide-de-camp of the president- Şevket Bey, her husband famous politician Ahmet Ferit and a well-known philosopher, her father-in-law Yusuf Akçura were the names who she imitated and influenced by. As her literary life was active in the periods of the 2nd Constitutional Monarchy and the War of Independence and due to the conditions in this period, her nationalist identity was dominant. However, Müfide Ferit's inspiration does not consist solely of local motives. In the life of Müfide Ferit, who develops herself by taking different inspirations from different cultures, her understanding of embracing the races starting from her childhood turned into humanity. With this aspect, Müfide Ferit was one of those who turned to humanism without making any concessions from her image. Refusing the aleniation of rhetoric, Müfide Ferit was the founder of Soroptimist community in Turkey which affected the women all over the world. In this study, the effect of Müfide Ferit on the period will be determined using her texts.
Keywords
Müfide Ferit, National Literature, Feminism, Nationalism, Soroptimism.
