Özet
Nogay Türklerinin Özel Günlerdeki Yeme İçme Alışkanlıkları
Toplum hayatında önemli geçiş dönemlerini anlamlandıran bazı ritüellerin yapıldığı günlere özel günler denir. Özel günlerde bir araya gelmekle ilişkiler güçlenir, birlik ve dayanışma duygusu artar. Bu bağlamda, özel günlerde yemeklere ve sunumlara özel önem verilmektedir. Nogay Türkleri tarih boyunca göçler yaşamış olsalar da kendi gelenek, göreneklerini ve dillerini koruyan bir Türk topluluğudur. Nogay Türklerinde özel günlerde yapılan yemeklerin yemekleri ve sunum şekilleri geçmişten günümüze kadar varlığını sürdürmüştür. Bu çalışmada Konya ili Kulu ilçesine bağlı Seyitahmetli, Ağılbaşı (Süt Çiftliği), Köstengil ve Kırkkuyu köylerinde Nogay Türklerinin yeme içme alışkanlıkları özel gün ve gecelere odaklanacaktır. Nitel bir araştırma yönteminin benimsendiği çalışma, bu köylerde yaşayan 21 Nogay Türkü ile gerçekleştirilmiştir. Çalışmada yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmış ve kartopu örnekleme yöntemi kullanılarak örnek seçilmiştir. Elde edilen bulgular ışığında Nogay Türkleri özel günlere, kutsal günlere önem vermekte ve bu günlerde çeşitli yeme içme adetleri ve ritüelleri uygulamaktadırlar. Nogay Türklerinde özel günlerde yapılan yemekler bu yemeklerin hazırlanmasının ardındaki anlamlar maddi ve manevi kültürü bir arada tutmanın bir örneği olmakla birlikte aralık ayında kültürün izlerini de göstermektedir. Çalışma, bölgenin gıda mirasının ve ritüel geleneğinin korunması, tanıtılması ve gelecek nesillere aktarılması açısından çok önemlidir.
Anahtar Kelimeler
Yemek Kültürü, Nogay Türkleri, Özel Gün Yemekleri, Konya
